In de zomer van 2022 neemt woongemeenschap de Binnentuin haar intrek in de drieëntwintig betaalbare zogenaamde B.E.N.G.- woningen: bijna energie neutrale gebouwen rondom de monumentale modelhoeve Lactaria. Het gaat om huur en koop, een zorgzame gemeenschap staat voorop.
In de zoektocht om vooral niet in een saai rijtjeshuis te belanden, kwamen Piet Vloemans en zijn vrouw in contact met projectontwikkelaar Reuvers Duurzame Ontwikkeling uit Oss. Een gouden tip. De ontwikkelaar zocht bij de herontwikkeling van Hof Lindebeek een bewonersgroep, die past bij de duurzame wonen met zorg-bestemming. Vloemans en zijn vrouw besluiten de woonuitdaging aan te gaan. Het lukt hem en zijn drie mede initiatiefnemers om in 2 jaar tijd een woongemeenschap van de grond te krijgen voor 23 huishoudens. De gebouwen voldoen aan de Bijna Energie Neutrale Gebouw-norm met de grote binnentuin als moestuin en recreatietuin.
Taakverdeling en duurzame ontwikkeling
Er is een duidelijke taakverdeling; de ontwikkelaar doet de duurzame bouw, architectuur, juridisch-planologische zaken en financiële onderdelen; de initiatiefgroep maakt de visie en het plan voor het duurzaam samenleven in de woongroep met betaalbare woningen. Ook gaan ze aan de slag met het werven van de toekomstige kopers en huurders. Deze loopt in de regio o.a. via de Omslag, werkplaats voor duurzame ontwikkeling, maar ook landelijk via het LVGO. Vloemans: “We tellen inmiddels 9 leden. Als we geïnterviewd worden voor lokale media zeg ik duidelijk: ‘schrijf er wel expliciet bij dat het om een zorgzame woongemeenschap gaat, anders moet ik straks 100 telefoontjes beantwoorden, terwijl het niet is wat mensen zoeken.”
Op het moment is Vloemans bezig met de koopovereenkomst. Dat vergt veel tijd. Vloermans: “Kopers kunnen bij Triodos en Rabobank hun hypotheek afsluiten. Nu zetten we de puntjes op de i rondom de mandeligheid – het mede-gebonden eigendom. Het concept vraagt om goed uitzoekwerk. De ene helft van de woningen is huur, de andere helft koop en onze gemeenschappelijke woning is in bezit de betrokken ontwikkelaar.”
Zorgzame woongemeenschap in een duurzame omgeving
“We willen een zorgzame woongemeenschap, een woongroep waar men naar elkaar omkijkt en zorg draagt voor de omgeving en natuur”, vervolgt Vloemans. Belangrijk was het vinden van toekomstige gelijkgestemde bewoners bij het plan. “Het maakt niet uit welke leeftijd je hebt, of je alleenstaand bent, van welke gezindheid of geaardheid je bent, het gaat ons erom: pas je bij ons, ben je milieubewust en wil je omkijken naar je omgeving? We hebben collectieve ontmoetingen, gezamenlijk gebruik van ruimten en het beheer en onderhoud van de tuin”.
Besluitvorming en spelregels
“Als je bij ons wilt komen wonen, moet je lid worden van de vereniging. Als groep maken we met elkaar de gemeenschap en we hebben ook zeggenschap over toekomstige bewoners (coöptatie) om met elkaar het karakter vast te houden,” aldus Vloemans. Om elkaar te leren kennen en te weten of de woongemeenschap iets is voor aspirant leden, wordt een reeks van zeven ontmoetingsdagen verspreid over een half jaar aangeboden. Daarin komen thema’s aan de orde over hoe bijvoorbeeld besluitvorming in de groep plaatsvindt. “Daarvoor volgen we de methode van ‘gezamenlijk gedragen besluitvorming’. Hierin zijn we al een heel eind. Kleine besluiten – zoals over welke groenten en fruit in de moestuin, wel of geen bijenkasten – vinden plaats in deelkringen en zijn binnen een vergadering genomen. Voor grotere besluiten zoals afvalscheiding, inrichting en functies van het huis voor de gemeenschap trekken we ’n paar maanden uit. Doordat besluiten zo tot stand komen, voelen we ons al een groep, ondanks dat we er nog niet wonen.”
“Het algemene belang van de gemeenschap mag niet wijken voor het individuele belang van een van de leden. Er zit een zachte, sociale kant aan het leven in een woongemeenschap, maar die kun je alleen vasthouden als je heldere regels hebt. Doordat de vereniging een rechtspersoon is, bieden de statuten en het huishoudelijke reglement ons daarin stuk houvast.”
Ideale match
Wat geef je andere, startende woongemeenschappen mee? “Ga als initiatiefgroep zelf op zoek naar een projectontwikkelaar en laat je hierin niet leiden door vooroordelen. Wij ontmoetten elkaar eigenlijk per toeval. Bovendien bleek dat de ontwikkelaar in het dorp goed staat aangeschreven en oog heeft voor duurzaamheid.” Vloemans vervolgt: “En vier je successen. Groot en klein, van omgevingsvergunning tot hypotheekverstrekking.”
Meer lezen
Piet Vloemans – initiatiefnemer woongemeenschap Binnentuin