Praktijkvoorbeeld Huisvesting aandachtsgroepen

Een thuis voor iedereen: kennismaking met koplopers

11 januari 2023 | Leestijd: 14 minuten
In het programma 'Een thuis voor iedereen' slaan overheden en andere partijen de handen ineen om ervoor te zorgen dat er in 2030 voldoende huisvesting voor kwetsbare groepen woningzoekenden is. Inmiddels zijn zes gebieden naar voren getreden die zich bereid tonen te versnellen voor aandachtsgroepen in hun woningmarktregio en lokale gemeentelijke praktijk. Zij vormen samen de koplopersgroep.

Hoewel deze koplopers zich in de eerste plaats richten op hun eigen regio, zijn de lessen en oplossingen die zij gaandeweg ontwikkelen ook relevant voor andere regio’s. Ook het landelijke programma profiteert van de ervaringen van de koplopers. Platform31 ondersteunt in dit programma deze koplopers met kennis en kunde.

Wat drijft de regio’s die meedoen, en op welke manier geven zij invulling aan hun koploperschap? Elke regio stelt zich kort aan u voor met een bondig overzicht van de ambities en vraagstukken waar ze de komende tijd mee aan de slag gaan:

  • Metropoolregio Amsterdam
  • Regio Enschede
  • Regio Groningen
  • Regio Haaglanden
  • Stadsregio Parkstad Limburg
  • Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen
Maak kennis met Metropoolregio Amsterdam; 30 betrokken gemeenten en 7 deelregio’s

Platform31 sprak met de beleidsadviseur regionale samenwerking en strategie en de programmacoördinator wonen.

De Metropoolregio Amsterdam is een vrijwillig samenwerkingsverband van 30 gemeenten, twee provincies en de Vervoerregio Amsterdam. De MRA omvat zeven deelregio’s: Zuid-Kennemerland, Zaanstreek-Waterland, IJmond, Gooi en Vechtstreek, Amsterdam, Amstelland-Meerlanden en Almere-Lelystad. De regio bestrijkt zowel een deel van de provincie Noord-Holland als van Flevoland. De MRA voert een samenwerkingsagenda die richting geeft aan de samenwerking en is vertaald naar vier bestuurlijke opdrachten. Binnen elke opdracht is een ambitie geformuleerd, die vervolgens is uitgewerkt naar een beperkt aantal uitvoeringslijnen. In de jaarlijkse werkplannen van de MRA worden de uitvoeringslijnen uitgewerkt in concrete acties en resultaten.

Waarom heeft de Metropoolregio Amsterdam zich aangesloten?

De Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft zich als een van de koploperregio’s opgeworpen, om regionaal de krachten en kennis te bundelen en de situatie van aandachtsgroepen te verbeteren met een focus op zowel de woonproblematiek als op zorg en ondersteuning (indien nodig). De MRA wil met haar koploperspositie een regionale ondersteunende rol vervullen in de aanpak van huisvesting van aandachtsgroepen door gemeenten.

Daarnaast kan de MRA via de koploperspositie regie houden op de opgave en een bijdrage leveren aan het formuleren van rijksbeleid en mogelijk te ontwikkelen wetgeving ten aanzien van (de evenwichtige verdeling in) de huisvesting van aandachtsgroepen. De MRA wil een ondersteuningsrol bieden om de samenwerking en kennisdeling tussen woningcorporaties, welzijnsorganisaties, gemeenten en deelregio’s te versterken.

Hoe gaat de Metropoolregio Amsterdam van start?

De MRA is van start gegaan met het opstellen van een plan van aanpak voor het maken van een regionale woonzorgvisie, waarin de belangrijkste actiepunten zijn:

  • Opstart van het programma en het van de wal komen met partijen;
  • Het duiden en bespreken van de opgave;
  • Het verzamelen en verbreden van gemeentelijke en/of (deel)regionale woonzorganalyses;
  • Het gezamenlijk bepalen van de verdelingsprincipes van aandachtsgroepen binnen de regio.

De ambitie is om de opgave cijfermatig in beeld te brengen op deelregio-niveau en MRA-niveau. Vervolgens is het streven om afspraken te maken op het gebied van woonruimteverdeling en urgentieregeling.

Het programma huisvesting aandachtsgroepen is ondergebracht onder het platform Ruimte/Bouwen en Wonen en heeft een aparte stuurgroep die bestaat uit portefeuillehouders uit de verschillende deelregio’s. De voorzitter is Froukje de Jonge, wethouder van gemeente Almere. Ondersteuning en uitwerking vindt plaats door een programmateam met programmamanager, en werkgroepen aan de hand van vier programma sporen, met vertegenwoordigers uit de regio’s.

Daarnaast wordt nog een structuur ingericht voor de aansluiting van corporaties en zorg- en welzijnsinstellingen en voor de gemeenten/deelregio’s, zowel op wonen/fysiek domein, als op het sociale domein. Ook vindt aansluiting plaats vanuit de twee provincies. Door het gezamenlijk inrichten en uitwerken van het programma kan ieders inbreng en kennis worden benut.

De gedachte is de opgave en afspraken voor de aandachtsgroepen per deelregio uit te werken. De MRA wil hiervoor een format ontwikkelen: een prototype waarmee iedere deelregio en iedere gemeente een woonzorgvisie kan ontwikkelen. Als belangrijke eerste stap wil de MRA het probleem definiëren en de regionale opgave cijfermatig beter in beeld brengen.

Kennisvragen waarmee de Metropoolregio Amsterdam aan de slag gaat

Metropoolregio Amsterdam zou binnen de pilot van het innovatieprogramma graag de volgende vraagstukken beantwoord zien:

  • Hoe maak je een goede vraaganalyse per doelgroep en kom je tot afstemming over definities?
  • Hoe verbind je deze opgave aan de woondeal en de deelregionale woonakkoorden?
  • Governance en processturing: welke afspraken op MRA-niveau en welke op deelregio-niveau?
  • Hoe betrek je structureel corporaties en zorgpartijen?
Overige projectvragen
  • Hoe definiëren we goed waarom gemeenten hieraan zouden meewerken? Welke voordelen heeft dat voor hen?
  • Menskracht binnen kleine gemeenten; wie heeft binnen de gemeente en binnen deelregio’s de integrale opdracht?
  • Hoe kunnen wij binnen de regio de fair share opgave oppakken?
Good practices uit de regio

Er zijn verschillende goede voorbeelden in de regio, zoals een reguliere overlegstructuur tussen een gemeente met haar corporaties en zorgpartijen; een (deel)regionaal opgestelde woonzorganalyse; een deelregio met een gezamenlijk Convenant Aandachtsgroepen.

In het programma denken we om voorbeelden te verzamelen en delen, als een soort instrumentenkoffer.

Maak kennis met regio Enschede; 8 betrokken gemeenten

Platform31 sprak met de senior adviseur sociaal domein (aandachtsgebied Wonen en Zorg), de senior adviseur wonen (onder andere aandachtsgroepen en flexwonen, de programmamedewerker van de gemeente Enschede, de adviseur wonen en zorg, statushouders en woondeals van de provincie Overijssel, en het programmamanagement en de uitvoerders van Tellers&Benoemers.

In de regio rondom Enschede erkennen gemeenten de opgave voor aandachtsgroepen. De regionale samenwerking op gebied van MO/BW van 8 gemeenten heeft zich aangemeld om in hun regio aan de slag te gaan. Dit samenwerkingsverband bestaat uit de gemeenten Borne, Enschede, Hengelo (O), Losser, Dinkelland, Haaksbergen, Hof van Twente en Oldenzaal.

Waarom heeft regio Enschede zich aangesloten?

“Wij voelen de urgentie rond deze groepen, en we zien bij onze ambtenaren veel commitment aan dit traject. Wij hebben bewust gekozen om het project te starten vanuit de bestaande overlegstructuur rondom BW/MO, maar er wordt uiteindelijk een aparte overlegstructuur gecreëerd waarbij zowel wonen als zorg gecombineerd worden.”

Op 20 september 2022 vond een brede ambtelijke bijeenkomst plaats om iedereen mee te nemen in de aanpak. Dit was een frisse start met een positieve ontvangst van het programma op zowel ambtelijk als regionaal niveau. Er is tijdens deze bijeenkomst ook gesproken over: “Hoe organiseren we een en ander efficiënt met het oog op de krappe inzet bij iedereen?” Uit de praktijk moet blijken hoe de voorgenomen inzet en verbinding daadwerkelijk uitpakt. De ambitie is om uiteindelijk een regionale monitor te ontwikkelen.

Hoe gaat regio Enschede van start?

De regio kiest voor een nuchtere aanpak: eerst maar eens de feiten op tafel. Hoe groot is het aantal van de aandachtsgroepen, hoe ziet de verspreiding eruit, en kan op basis van deze feiten het gezamenlijke gesprek worden gestart? Zien gemeenten en corporaties fricties, en welke zijn lokaal en welke zijn regionaal?
Er is grote betrokkenheid van de provincie, zij is actieve toehoorder, en wil leren van dit traject. Bijvoorbeeld welke rol de provincie kan oppakken. De provincie heeft daarnaast een eigen monitor, opgesteld door Companen. Bovendien zal de provincie straks een flexpool aanbieden van experts die ondersteunen bij de ontwikkeling van een woonzorgvisie.

Er is een procesaanpak opgesteld die bestaat uit vier stappen:

  1. Analyse regionaal en per gemeente;
  2. Opstellen plan regionaal en per gemeente;
  3. Advies acties regionaal en lokaal;
  4. Verspreiding aan andere stakeholders.

Er is gekozen om eerst een analyse uit te voeren; wat is de maatschappelijke opgave? De regio Enschede wil eerst cijfermatig alles op papier krijgen voor de acht betrokken gemeenten. Dan kan de vinger beter gelegd worden op waar de urgentie daadwerkelijk ligt.

De volgende stap is de analyse bestuurlijk te delen. Bewust is gekozen om eerst ambtelijk met elkaar om tafel te gaan. Daarna is het momentum om voor het vervolg een projectstructuur in te richten. Afhankelijk van de uitkomsten van de bestuurlijke bespreking zal deze ingericht worden. Inmiddels is voor het aanhaken van zorgpartijen een link gelegd met de adviesgroep Maatschappelijk Wonen.

Kennisvragen waarmee regio Enschede aan de slag gaat

Er ligt een door de provincie opgestart regionaal onderzoek naar de woonvraag van aandachtsgroepen. Binnen dit thema staat voor regio Enschede nog veel ter discussie. Wat hoort in een regionale en wat in een lokale woonzorgvisie? Is het noodzakelijk om voor alle aandachtsgroepen een woonzorgvisie op te stellen? Heeft het zin om dit te doen wanneer we weten dat een deel van de aandachtsgroepen geen zorgvraag heeft, maar uitsluitend een huisvestingsvraag?

Regio Enschede zou binnen de pilot van het innovatieprogramma graag de volgende vraagstukken beantwoord zien:

  • Hoe kan de eigen monitor van de provincie, opgesteld door Companen, worden geactualiseerd, en wellicht verbreed?
  • Hoe gebruik je big data (openbaar toegankelijke data) om een goed beeld van de actualiteit te krijgen?
  • Welk advies wordt meegegeven met betrekking tot het eigen gebruikte model van Tellers&Benoemers?
Overige project vragen
  • Bestuurlijk overleg: Wie zit aan tafel.
  • Hoe pakken we het proces aan?
  • Hoe haken we aan bij het proces rond de woondeals?
  • Good practices uit de regio

Er loopt sinds 2009 regionaal tussen de corporaties op wonen en zorg al een aantal langjarige uitstroom projecten, aanpakken en afspraken. Deze zijn ontstaan uit noodzaak en betrokkenheid. Dit zijn over het algemeen zeer succesvolle trajecten, er is weinig terugval, de processen lopen gesmeerd.

Inspirerende voorbeelden
Maak kennis met regio Groningen; 10 betrokken gemeenten

Platform31 sprak met de secretaris en een adviseur VGG, de projectleider kwetsbare personen van de 5 Oost-Groningse gemeenten, projectleider gemeente Groningen, de strategisch adviseur gemeente Westerkwartier, BWMO en Het Hogeland.

De regio Groningen valt samen met de provincie Groningen en bestaat uit 10 gemeenten: Eemsdelta, Het Hogeland, Westerkwartier, Groningen, Midden-Groningen, Stadskanaal, Veendam, Pekela, Oldambt en Westerwolde. De laatste 5 uit deze lijst werken samen in het verband Oost-Groningse gemeenten. De vereniging van Groninger Gemeenten (VGG) speelt een actieve rol als netwerk voor gemeenten waarin urgente vraagstukken met elkaar worden besproken. De VGG neemt geen besluiten maar richt zich op kennisuitwisseling, het bevorderen van bovengemeentelijke samenwerking, het leren van elkaar en vormt een pleit- en platformfunctie voor de Groninger gemeenten.

Waarom heeft de regio Groningen zich aangesloten?

In februari 2022 kreeg de VGG tijdens de bestuurlijke bijeenkomst opdracht tot het uitwerken van impact en gevolgen van het programma Een thuis voor iedereen.
De VGG organiseerde in september 2021 een bestuurlijke bijeenkomst voor wethouders uit het sociaal en ruimtelijk domein, de verantwoordelijk gedeputeerde van de provincie Groningen en de dertien directeur-bestuurders van alle woningcorporaties (G13) met het werkgebied in de provincie Groningen. Uit deze bijeenkomst kwam naar voren dat bestuurders elkaar graag wilden ontmoeten en bijpraten over brede, landelijke en provinciale thema’s waar een ieder mee te maken heeft.

Daarnaast is in 2018 een convenant, genaamd ‘huisvesting (ex)cliënten Beschermd Wonen & Opvang’, ondertekend door zorgaanbieders en gemeenten waarin de gezamenlijke inzet wordt bevestigd om alles in het werk te stellen om huisvesting te organiseren.

Gesteld wordt dat het mooi zou zijn, kijkend ook naar het programma Een thuis voor iedereen, dat gemeenten in een vroeg stadium kunnen aansluiten bij het proces om tot 1 woonruimteverdeelsysteem en urgentieregeling te komen, maar daar zijn nog geen afspraken over.

Hoe gaat de regio Groningen van start?

Naar aanleiding van de opdracht aan de VGG tot het uitwerken van impact en gevolgen van het programma ‘Een thuis voor iedereen’ heeft Ton Sprenger, secretaris van de VGG, en voorlopig kwartiermaker een ambtelijke projectgroep bijeengeroepen die gezamenlijk zowel het proces als de stappen vormgeven in een Plan van Aanpak.

Vanuit het concept Plan van Aanpak is een collegevoorstel gemaakt voor alle betrokken partners: gemeenten, provincie en woningcorporaties om deel te nemen aan Een thuis voor iedereen en daarbij aan de koplopers regio. Op basis van deze besluiten wordt er daarna gewerkt aan de governance-structuur en het inrichten van werkgroepen rondom dataverzameling en – analyse, het updaten van de woonzorgvisies op regionaal niveau en het maken van een huisvestings- en urgentieverordening.

Kennisvragen waarmee de regio Groningen aan de slag gaat

Een van de hoofdvragen is: Wat moeten we regionaal doen en wat willen we regionaal doen? Op dit moment geldt het motto: lokaal wat kan, regionaal wat meerwaarde oplevert. Hoe kunnen we, ook vanwege beperkte capaciteit, samen het wiel uitvinden? Het streven is dat ambtelijk en bestuurlijk iedereen wordt aangehaakt, meegenomen wordt in het proces en tot gezamenlijke besluitvorming komt.

Regio Groningen zou binnen de pilot van het innovatieprogramma graag de volgende vraagstukken beantwoord zien:

  • Hoe zorg je ervoor dat ambtelijk en bestuurlijk iedereen wordt aangehaakt, meegenomen wordt in het proces en tot gezamenlijke besluitvorming komt?
  • Hoe koppel je zo terug dat het wordt meegenomen op ambtelijk, management en bestuurlijk niveau?
  • Hoe behoud je, ondanks de gelaagdheid wel slagkracht en tempo?
Overige projectvragen
  • Hoe zorg je voor een spreiding van voorzieningen over de provincie (en niet alleen in Groningen stad)?
  • Hoe houd je het voorzieningenniveau (ook intramuraal voorzieningen) op peil en de leefbaarheid goed?
  • Wat is de juiste samenhang van wonen, zorg en welzijn?
  • Welke rol kan regionale inkoop spelen?
  • Wat pak je lokaal,subregionaal of regionaal op?
  • De Wmo-kosten stijgen. Hoe ga je daarmee om?
  • In Oost-Groningen zijn veel woningeigenaren die geen geld hebben om hun woning aan te passen.
  • Hoe organiseer je in landelijk gebied dat ouderen goed langer thuis kunnen blijven wonen?
    Daarbij zijn woningen ook lang niet altijd ingericht om makkelijk aangepast te worden. Dit vanwege de (vaak) oudere voorraad.
Good practices uit de regio

Regio Groningen vindt de volgende drie projecten inspirerende voorbeelden:

Maak kennis met regio Haaglanden; 8 betrokken gemeenten

Platform31 sprak met de kwartiermaker Een thuis voor iedereen, de strategisch adviseur wonen Den Haag en de programmamanager Weer thuis in Delft.

In de regio Haaglanden erkennen gemeenten de opgave voor aandachtsgroepen. Woningmarktregio Haaglanden maakt onderdeel uit van de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag. De woningmarktregio Haaglanden bestaat uit 8 gemeenten: Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Wassenaar, Pijnacker/Nootdorp, Voorschoten, Zoetermeer.

Door het Bestuurlijk overleg Wonen Haaglanden zijn in 2021 in een tussen akkoord, afspraken gemaakt over de toename in het aantal woningen en het prijsniveau, de reservering van de woningvoorraad voor doelgroepen en spreiding over de gemeenten. Op dit moment zijn met name Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer de gemeenten die de grootste aantallen uitstromers huisvesten.

In 2021 is ook een uitvoeringsagenda Huisvesting uitstroom uit instellingen woningmarktregio Haaglanden, opgesteld. In deze agenda zijn onder andere regionale afspraken gemaakt over de verdeling van de uitstroom over gemeenten naar herkomst gemeente. Vervolgens is op een rij gezet of de vraag naar woningen beantwoord kan worden uit de bestaande voorraad (met een maximum van 10% van de verhuringen aan uitstroom instellingen) en welke nieuwe woonproducten snel kunnen worden ontwikkeld. Als bijlage bij de agenda zijn afspraken opgenomen over de randvoorwaarden bij huisvesting en het proces.

Waarom heeft regio Haaglanden zich aangesloten?

De partijen in de regio Haaglanden zijn het eens dat samenwerking nodig is om het woningtekort voor aandachtsgroepen te bestrijden. De wens om te gaan werken aan een regionale woonzorgvisie is in een bestuurlijke conferentie besproken waar alle wethouders wonen en zorg bij elkaar waren om over een gezamenlijke aanpak voor ‘Een thuis voor iedereen’ te spreken. De wens is om in december 2022 resultaat te hebben geboekt.

Hoe gaat regio Haaglanden van start?

Er is een kwartiermaker aangesteld om een PvA op te stellen met als doel eind van dit jaar een regionale woonzorgvisie gereed te hebben. De kwartiermaker werkt in opdracht van de bestuurlijke tafel wonen. Dit is het regionale overleg woningmarkt Haaglanden met de wethouders wonen van 9 gemeenten. Inmiddels is dit vanwege het te verkrijgen draagvlak uitgesteld naar eerste kwartaal 2023.

Voor de overeenkomst over de uitstroom zijn binnen de bestuurlijke tafel wonen, een werkgroep en stuurgroep werkzaam die samen met de kwartiermaker aan de slag gaan. Het resultaat van de aanpak wordt voorgelegd op een Bestuurlijke Conferentie voor de wethouders wonen en sociaal, ook bestuurders van corporaties en zorgpartners zullen aan deze conferentie meedoen.

In de regio wordt al langere tijd samengewerkt op het thema en zijn zowel regionaal als lokaal afspraken gemaakt.

Regionaal:
Uitstroom afspraken zijn gemaakt voor de centrumgemeente regio’s en op woningmarktregio Haaglanden bekrachtigd.

Verder is regionaal het zogeheten koepelconvenant afgesproken in tripartiet overleg: gemeenten, corporaties en begeleidingsorganisaties voor het toewijzingsproces van een woning, bijdragen en taken partijen, rechten en plichten huurder.

Lokaal:
In Den Haag zijn daarnaast in een doorbraak plan afspraken gemaakt over de verdeling van woningen voor aandachtsgroepen (onder andere statushouders) en het snel en onorthodox ontwikkelen van nieuwe woonproducten door gemeentelijke locaties aan te wijzen.

In Delft werken partijen al meerdere jaren in tripartiet overleg samen aan het programma ‘Langer en Weer thuis’.

Tijdens de Kick-off bijeenkomst kwam naar voren dat behoefte is aan meer kennis over de kwalitatieve woonvraag van aandachtsgroepen . Daar moet onderzoek naar gedaan worden. Vervolgens moet het regionale beeld voor alle aandachtsgroepen compleet worden gemaakt. Er is al veel onderzocht, de opdracht is om de gegevens voor alle aandachtsgroepen op een rij te krijgen.

Kennisvragen waarmee regio Haaglanden aan de slag gaat

De vraag is: Wat kan je op zo’n korte termijn met elkaar bereiken? Wat moet je waar organiseren en op welke schaalgrootte?

Regio Haaglanden zou binnen de pilot van het innovatieprogramma graag de volgende vraagstukken beantwoord zien:

  • Wat moet je minimaal weten om een vertaalslag te kunnen maken naar urgenties?
  • Hoe kan je aan de slag zonder dat je alles tot op de komma weet?
  • Wat is de kwalitatieve woonvraag van aandachtsgroepen?
Overige projectvragen
  • Wat organiseren we regionaal en wat lokaal?
  • Hoe krijg je commitment in iedere gemeente en tussen partijen?
  • Hoe kan je met behoud van tempo van analyse naar urgentie komen?
Good practices uit de regio

Vidomes stelde voor een nieuwbouwproject in de Kuyperwijk in Delft een afwegingsdocument op om te kijken welke doelgroep in een bepaald nieuwbouwcomplex gehuisvest zou gaan worden. Volgens regio Haaglanden een heel inzichtelijk en transparant voorbeeld.

Maak kennis met Stadsregio Parkstad Limburg; 7 betrokken gemeenten

Platform31 sprak met de beleidsmedewerker wonen en de concernstrateeg focus Heerlen Noord.

Stadsregio Parkstad Limburg is een bestuurlijke samenwerking (een gemeenschappelijke regeling) tussen 7 gemeenten; Beekdaelen, Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Simpelveld en Voerendaal. Er wordt samengewerkt op de thema’s economie & toerisme, wonen & herstructurering en ruimte & mobiliteit. Parkstad Limburg heeft een werkorganisatie. De programmamanager wonen begeleidt het ambtelijk overleg wonen.

Waarom heeft Stadsregio Parkstad Limburg zich aangesloten?

De Stadsregio Parkstad Limburg spart met Amsterdam over hoe om te gaan met het hoge aandeel aandachtsgroepen in de regio. De Stadsregio signaleert de behoefte om meer aandacht te hebben voor zorg, ondersteuning en sociale huisvesting. Vandaar aanmelding als koploper regio. Parkstad Limburg heeft niet het mandaat om af te stemmen over wonen en zorg. Gemeenschappelijke regeling behelst wel wonen. De afstemming over zorg gebeurt aan verschillende tafels, op Parkstad schaal of op Zuid-Limburgse schaal.

Hoe gaat Stadsregio Parkstad Limburg van start?

“Het schip is op koers maar op een laag tempo.” Er wordt een projectleider aangesteld. Bedoeling is dat die bestuurlijk commitment in de regio ophaalt, zowel bij gemeenten als woningcorporaties. In januari 2023 wordt een bijeenkomst over de huisvesting van aandachtsgroepen georganiseerd om bestuurlijke steun op te halen. In de tussentijd wordt ambtelijk gewerkt om het te lopen traject vorm te geven. Belangrijk aandachtspunt daarbij is het aanhaken van de sociale tafels; rondom wonen wordt al langer samengewerkt in de regio. Zorgpartijen zijn op zich vragende partijen om aan te haken

Gemeenten verschillen wat betreft het huidige startpunt ten aanzien van de woonzorgvisie. Sommigen zijn zelf al aan de slag gegaan, andere gemeenten willen graag samenwerken (onder andere vanwege een gebrek aan capaciteit).

Kennisvragen waarmee Stadsregio Parkstad Limburg aan de slag gaat

Stadsregio Parkstad Limburg zou binnen de pilot van het innovatieprogramma graag de volgende vraagstukken beantwoord zien:

Welk resultaat streef je na?

  • Wat regelen we regionaal en wat lokaal?
  • Welke samenwerking tuig je op om dat resultaat te behalen?
  • Hoe richt je de procesorganisatie in? Ga je uit van een netwerkorganisatie (ambtelijk vrijgemaakt) of een formele organisatie (medewerkers gedetacheerd)?
  • Hoe stem je op integraal op de verschillende schaalniveaus af?
  • Hoe zou de aanpak eruit moeten zien?
  • Missen we iets in onze huidige aanpak?
Good practices uit de regio

Stadsregio Parkstad Limburg vindt Housing Parkstad een goed voorbeeld als het gaat over proces en inhoud. Housing Parkstad gaat over Housing First en andere woonvormen, combinatie van wonen, welzijn en zorg.

 

Maak kennis met de Groene Metropoolregio; 18 betrokken gemeenten

Platform31 sprak met de directeur van Companen en programmamanager Woondeal Arnhem Nijmegen.

Groene Metropool is een ambtelijke en bestuurlijke samenwerking (gemeenschappelijke regeling) van 18 gemeenten rond de opgaven wonen, mobiliteit, economie en duurzaamheid.
Regionaal hebben de gemeenten met de provincie Gelderland en het Rijk in 2020 de Woondeal gesloten. In de Woondeal zijn onder andere afspraken gemaakt rond de huisvesting van bijzondere doelgroepen. Overleg met woningcorporaties is er, zorgaanbieders zijn nog niet aangesloten. Er was op het moment van aanmelden nog geen regionale organisatie voor Een thuis voor Iedereen.

Waarom heeft de Groene Metropoolregio zich aangesloten?

Pijler 6. van de Woondeal is: Specifieke doelgroepen en overige thema’s. Daar is een ambtelijke werkgroep voor ingericht, die echter niet goed van de grond kwam. De programmamanager heeft daarop naar aanleiding van de vraag uit het landelijke programma Een thuis voor iedereen een bestuurlijke oploop georganiseerd voor bestuurders, gemeenten en woningcorporaties. Uit deze bijeenkomst kwam de gezamenlijke wens naar voren om aan de slag te gaan als koploper en om voor deze pijler een projectleider aan te stellen.

Hoe gaat de Groene Metropoolregio van start?

Voor Een thuis voor iedereen is in september 2022 een stuurgroep en een ambtelijke werkgroep gevormd. Na aanstelling van de aanjager (begin oktober 2022) is de stuurgroep van start gegaan. De aanjager zal vanuit de Groene Metropoolregio aan de slag gaan voor de ‘bijzondere doelgroepen’ en het tot stand brengen van een regionale woonzorgvisie.

Er is een memo opgesteld met de stand van zaken en een stappenplan.

Analyse
Regio wil begin 2023 de analyse gereed hebben. Hiervoor is een inventarisatie uitgevoerd door Companen in afstemming met de Taskforce Wonen en Zorg die inzichtelijk maakt welke data voorhanden is rondom ouderen en welke niet.
Voor de andere doelgroepen geldt dat verschillende onderzoeken uit 21/22 veel data opleveren, maar dat nog niet bekend is waarin ze verschillen qua aanpak en definities.

Bepalen spreiding/concentratie
Fair share wordt als richting omarmd, maar verdient een meer genuanceerde insteek dan enkel denken in percentages. Eerder zijn hier geen besluiten over genomen. In het najaar van 2022 wordt dit regionaal geconcretiseerd.

Kennisvragen waarmee de Groene Metropoolregio aan de slag gaat

Op dit moment zijn er nog concrete geen kennisvragen gedefinieerd. Na het overleg van de ambtelijke werkgroep zullen deze er wel zijn. Er is een voorkeur voor de focus op pijnpunten in plaats van een breed domeinoverstijgend verhaal, zodat op basis hiervan afspraken kunnen worden gemaakt: Wat zijn de belangrijkste urgenties in de regio?
Vervolgens wil de regio een aantal principes voor verdeling afspreken. Ook wil de regio aandacht hebben voor de bestaande woningbouw: geclusterd wonen en de onrendabele top van ontmoetingsruimten.

Overige projectvragen

Je kunt dit vraagstuk deskundig oppakken, maar je hebt ook de politieke werkelijkheid. Het is zaak om het sociaal domein en de zorgpartijen te betrekken in het proces.
Voor de niet- overlappende regio’s geldt: Wie is verantwoordelijk? Wie spreek je waarover? Wie stelt zich verantwoordelijk voor de integrale opgave? Hoe zorg je voor eigenaarschap onder wethouders?

Good practices uit de regio
  • De Groene Metropoolregio vindt de volgende twee projecten inspirerende voorbeelden:
  • De uitstroom afspraken in Nijmegen. In de regio Nijmegen loopt de uitstroom BW en O goed. Er is een convenant gesloten over de wijze van uitstroom en er worden prestatieafspraken gemaakt over het aantal woningen.
  • De inventarisatie van beschikbare data + de uitgevoerde woonzorg analyses.

Contact

Susan van Klaveren 06 57 94 36 78 LinkedIn

Ontvang nieuws van Platform31

Nieuws, publicaties en bijeenkomsten van Platform31 automatisch in jouw mailbox? Meld je dan aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in stad en regio.

Bekijk al onze nieuwsbrieven en updates

"*" geeft vereiste velden aan