Hof van Zutphen: gemeenschappelijk wonen in ‘naoberschap’
Toekomstige bewoners ondertekenen een sociaal statuut. “Een soort contract waarin staat dat bewoners naar elkaar omkijken."
9 september 2020
Hof van Leijh: bouwen voor een mix van jong en oud
In het voorjaar van 2019 legde minister Hugo de Jonge de eerste steen van het wooncomplex Hof van Leijh in Haarlem. Het complex wil bijdragen aan het langer zelfstandig thuis wonen van zijn bewoners. Hoe gaat Hof van Leijh ervoor zorgen dat bewoners dan ook langer thuis blijven? En hoe kom je tot een goede mix van bewoners waarin zij elkaar ondersteunen als dat nodig is? Dat is een vraag waar woncorporatie Elan Wonen zich actief mee bezighoudt. Eén ding staat vast: ze willen inzetten op een mix van jong en oud.
Hoe kom je tot een goede mix van bewoners waarin zij elkaar ondersteunen als dat nodig is? Dat is een vraag waar Elan Wonen zich actief mee bezighoudt. Eén ding staat vast: ze willen inzetten op een mix van jong en oud. Peter Jobsen, adviseur strategie bij woningcorporatie Elan Wonen. “We nemen afstand van het idee dat ouderen het prettig vinden om met alleen leeftijdsgenoten te wonen.” Volgens Jobsen sluit dat ook goed aan bij wat ouderen willen. “Ik hoor ouderen vaak zeggen ‘ik wil niet alleen maar met die oudjes wonen’. En het zijn juist vaak mensen van dik boven de 80 die dat zeggen”, lacht Jobsen. Het woongebouw is dan ook niet in de markt gezet als ‘seniorencomplex’. Dit was voor Jobsen een belangrijk punt. “Zorg en welzijn zijn ontzettend belangrijk, maar mensen kiezen bij een nieuwe woning primair voor een woning en een woonomgeving. En dat geldt óók voor mensen met een zorgvraag”, constateert Jobsen. De woningen worden niet in één keer geadverteerd, maar gefaseerd aangeboden. Jobsen: “Dat doen we ook om ouderen de kans te geven om te bedenken ‘ik wil dit wel’.” Dat is een proces wat soms wat tijd kost. Ook wordt een ‘verhuiscoach’ ingezet die mensen op weg helpt met het keuzeproces. Deze verhuiscoach kent de wijk en haar bewoners goed, en weet zo voor wie het Hof iets zou kunnen zijn.
“We streven uiteindelijk naar ongeveer de helft senioren in dit woongebouw”, vertelt Jobsen. Ouderen van 65 jaar en ouder krijgen voorrang via een speciale regeling van de gemeente Haarlem en verschillende woningcorporaties. Deze regeling houdt in dat ouderen hun huidige huurprijs kunnen ‘meenemen’ naar de nieuwe woning en bij traploze woningen voorrang krijgen op andere woningzoekenden. Ook geeft de gemeente Haarlem een tegemoetkoming in de verhuiskosten van 1.000 euro.
Binnengebied Hof van Leijh in Haarlem
Omzien naar elkaar
Jobsen hoopt dat er een levendig complex ontstaat waar mensen naar elkaar omkijken. Community building is dan ook een belangrijk thema. De ouderencoach en wijkregisseur van de corporatie gaan hier een rol in vervullen, samen met de zorgorganisaties. Ze gaan onder andere bewoners met elkaar in contact brengen en de onderlinge samenhang proberen te versterken, bijvoorbeeld door het initiëren van activiteiten. Jobsen ziet dat er veel potentieel is onder ouderen om elkaar te ondersteunen. Hij wil graag dat ouderen – niet alleen de bewoners van het Hof maar ook de oudere wijkbewoners- actief blijven in de wijk en ziet met het Hof ook kansen daartoe. In de plint van het gebouw komt bijvoorbeeld ruimte voor een buurtwinkel met een restaurantfunctie van welzijnsorganisatie DOCK en zorgorganisatie SIG waar mensen uit de wijk terecht kunnen. Vijftien appartementen in het gebouw worden verhuurd aan jongeren met een verstandelijke beperking. Zij gaan als dagbesteding het restaurant en de buurtwinkel runnen. Op deze manier wil de woningcorporatie het complex een buurtfunctie geven en zorgen dat het Hof van Leijh naar buiten gericht is.
Triple A-wonen
Het Hof wordt gebouwd in de Slachthuisbuurt, een Haarlemse wijk opkomst. Het complex telt straks 150 appartementen. Alle woningen zijn energiezuinig en geschikt om zorg te ontvangen. “Er is ook goed gelet op de toegankelijkheid van het complex. Zo hebben de galerijen brede gangen en zijn ze geschikt voor rolstoelen.”, vertelt Jobsen. Er zijn twee- en driekamerappartementen beschikbaar van 49m2 tot 68m2 met eigen buitenruimte. Volgens Jobsen is er veel behoefte aan complexen zoals het Hof. “Er is grote woningnood. We proberen dit in ons werkgebied op te lossen door op zoek te gaan naar nieuwe locaties voor sociale woningbouw, compact te bouwen en waar mogelijk te verdichten binnen ons bestaande woningbezit.”
Veel plannen gesneuveld
Hof van Leijh bevindt zich nu in de bouwfase, maar de aanloop daar naartoe was niet altijd even soepel. Het scheelde dat de grond al van Elan Wonen was, dus de locatie was bekend. “We lopen echter wel tegen hoge bouwkosten aan. Die zijn de afgelopen tijd enorm gestegen door de grote vraag naar bouwmateriaal en arbeid. We proberen de financiële schade beperkt te houden. Dit doen we door compact te bouwen, maar zonder dat dit ten koste gaat van de woonkwaliteit.” Een voorbeeld? “Alle woningen, ook de kleinere, hebben een eigen buitenruimte.” Een ander obstakel was traagheid bij gemeenten. “Er is veel planvorming aan de bouw vooraf gegaan. De gemeente heeft nog wel eens een streep gezet door wat plannen. We hebben heel wat discussies gehad, bijvoorbeeld over parkeerplekken. Dat heeft vertraging opgeleverd.” “Maar”, vertelt Jobsen, “uiteindelijk zijn we er toch goed uitgekomen en werken we prettig samen.” De oplevering van Hof van Leijh vindt eind 2020 plaats. Het blijft zeker niet bij dit complex, want Jobsen is alweer bezig met ideeën voor een nieuw woonproject.