Toen in 2015 bekend werd dat de zorgpartij de deuren van het voormalige verzorgingshuis St. Jozefpark zou sluiten, zorgde dit voor aardig wat reuring onder (buurt)bewoners. “Het complex staat in een klein lintdorp, wat ga je daar dan mee doen?” aldus Willemijn Souren, senior adviseur strategie & innovatie bij Woonzorg Nederland. “Bovendien stonden er ook 38 aanleunwoningen waar nog mensen woonden. Als je het verzorgingshuis sluit, waar moeten zij dan heen?” Om voor een gedragen oplossing te zorgen, zijn twee informatiebijeenkomsten georganiseerd waarbij onder andere de wethouder, de (voormalige) zorgpartij, de welzijnspartij, Woonzorg Nederland, huidige bewoners en buurtbewoners aanwezig waren. Aan alle aanwezigen werden de volgende vragen gesteld: wat zouden jullie graag zien in het pand en waar hebben jullie behoefte aan? Souren: “Deze bijeenkomsten waren erg waardevol en er kwamen ruim 100 mensen op af. In kleine dorpen is het verzorgingshuis onderdeel van een gemeenschap. Sluiting betekent dat ouderen het dorp uit moeten en moeten worden overgeplaatst naar andere huizen. Daar zit niemand op te wachten.”
De verbouwing
Uiteindelijk heeft Woonzorg Nederland besloten om het verzorgingshuis om te bouwen tot zelfstandige appartementen voor senioren, dat eind 2018 is opgeleverd. Van elke twee verzorgingshuisappartementen werd één woning gemaakt. Uiteindelijk zijn 30 tweekamerwoningen van ongeveer 51m2 gerealiseerd. Aan de aanleunwoningen is niets veranderd: daar wonen nog dezelfde bewoners. De voormalige keuken van het verzorgingshuis is eveneens omgebouwd tot een woning. “De verbouwing was relatief eenvoudig – alhoewel hier natuurlijk wel kosten aan verbonden zitten”, vult Souren aan. “Omdat we een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte erg belangrijk vinden, is van de grote voormalige recreatieruimte op de begane grond een buurtcentrum gemaakt. Zowel bewoners van het complex als buurtbewoners zijn welkom bij de activiteiten die er georganiseerd worden, variërend van gezamenlijk koffie drinken tot koekjes bakken met leerlingen van de nabijgelegen basisschool. Ook zijn op de begane grond afzonderlijke ruimtes waar bewoners koffie kunnen drinken en onder professionele begeleiding kunnen fitnessen. Daarnaast is er een ruimte waar mensen kunnen biljarten. Oudere heren, zowel uit het complex als uit het dorp, maken daar graag gebruik van.”
Samenwerking
Bij de totstandkoming en uitvoering van wooncomplex Brinkpark, werkt Woonzorg Nederland samen met verschillende partijen. Eén van deze partijen is ‘Samen lukt het zelf’, een organisatie gespecialiseerd in community building en het stimuleren van zelforganisatie. “De kracht van het concept is de zelfregie, die bij bewoners en de wijk ligt”, vertelt Souren. “Deze zelfregie hebben wij vormgegeven met Samen lukt het zelf. In het voormalig verzorgingshuis werd veel georganiseerd door vrijwilligers en zij waren enigszins onthand toen de zorgorganisatie vertrok. Bovendien ontbrak sturing en verantwoordelijkheidsgevoel onder vrijwilligers ook een beetje: wie gaat bijvoorbeeld inkopen doen voor een activiteit? Om dit te stroomlijnen, passen we de ‘wijkverbindersaanpak’ van de organisatie toe. In Brinkpark zijn acht (vrijwillige) wijkverbinders actief die, in overleg met bewoners en vrijwilligers, ontmoeting en activiteiten in het complex organiseren en faciliteren. En ik moet zeggen, dat werkt erg goed.” Een andere betrokken partij is de gemeente Hoorn, die onder andere de sportbegeleiding in de fitnessruimte sponsort. “Daar zijn we natuurlijk ontzettend blij mee”, vult Souren aan. “Wel hadden we gehoopt op iets meer ondersteuning van de gemeente. Ze zijn enthousiast over hoe het nu gaat, maar het botst ook met de traditionele inrichting en bekostiging van het welzijn, waardoor implementatie (ook op andere plekken) nog lastig is.”
Financiering
In principe was financiering van wooncomplex Brinkpark voor Woonzorg Nederland geen probleem, alhoewel daar wel een paar kanttekeningen bij te plaatsen zijn. “Vanuit Woonzorg Nederland hebben wij alles betaald voor de verbouwing en dit kon gelukkig ook”, licht Souren toe. “Wel zou je er over kunnen nadenken dat andere partijen op de één of andere manier ook een financiële bijdrage leveren – waarbij het essentieel is dat het concept van zelfregie wordt behouden en onderschreven. Vanuit het wooncomplex zetten wij bijvoorbeeld in op ontmoeting en sociaal contact. Dit draagt bij aan het welzijn van mensen (verminderen van eenzaamheid) en dient dus in zekere zin een preventief doel. Het is volgens mij niet gek als partijen die ook op dit thema actief zijn, bijvoorbeeld zorgverzekeraars, hieraan ook een (financiële) bijdrage leveren.” Een ander punt betreft de financiering van de gezamenlijke ontmoetingsruimte. Souren: “Servicekosten van de ontmoetingsruimte worden niet doorbelast aan bewoners van het complex. Buurtbewoners maken immers ook gebruik van deze ruimte, dus doorbelasting aan bewoners zou niet eerlijk zijn. Tegelijkertijd moeten de kosten wel gedekt kunnen worden, in ieder geval om break-even te kunnen draaien. Hoe we precies een structuur kunnen organiseren zodat de kosten gedekt worden, weten we nog niet. Misschien een stichting of een vereniging oprichten? Daar laten we onze gedachten nog even over gaan. Een deel van de kosten wordt gedekt uit de verkoop van koffiebonnen en verhuur van de ruimte, dat is een mooi begin.”
Meer lezen