Woningsplitsing: Ook in beeld bij kleinere gemeenten

Woningsplitsing als alternatief voor nieuwbouw

Het woningtekort staat volop in de aandacht. Tal van groepen in de samenleving ondervinden dagelijks de problemen ervan. Opmerkelijk is dat oplossingen bijna altijd worden gezocht in nieuwbouw. Het besef groeit echter dat alleen nieuwbouw onvoldoende is om het woningtekort op te lossen. Zeker op de korte termijn. Er is steeds meer aandacht voor andere oplossingen, waaronder het beter benutten van de bestaande woningvoorraad. In de gesprekken met twaalf gemeenten toetsen we de aanname dat woningsplitsing een kansrijk instrument is om (snel) nieuwe woningen te realiseren. We vragen hen wat hun belangrijkste woningmarktvraagstukken zijn en welke mogelijke oplossingen zij daarvoor zien. Ook gaan we in op de werkwijze van gemeenten, de gehanteerde richtlijnen en regelgeving ten aanzien van woningsplitsing.

Voorbeelden uit de praktijk

De gemeenten met wie we spraken, zijn: Bernheze, Borsele, Bronckhorst, De Wolden, Hof van Twente, Kapelle, Nederweert, Peel en Maas, Reimerswaal, Renkum, Schagen en Westerveld. In de publicatie lichten we een aantal voorbeelden uit hun praktijk toe. Zo lees je welke regels gemeente De Wolden heeft opgesteld voor woningsplitsing binnen en buiten de bebouwde kom, hoe het Hof van Twente bouwkundig splitsen van boerderijen als inwonen ziet en vrijlaat en hoe de gemeente Peel en Maas experimenteert met een pilot woning- en kavelsplitsing.

Een aantal bijzondere gespreksresultaten

Uit de gesprekken valt een aantal zaken op:

• De focus van de meeste gemeenten ligt op woonruimte realiseren door nieuwbouw.
• Woningsplitsing zien gemeenten vooral als kansrijk voor de koopsector, daar zet men over het algemeen (nog) niet vol op in. Dat heeft ook te maken met de beperkte personeelscapaciteit bij veel kleinere gemeenten.
• Woningsplitsing door woningcorporaties zien de landelijke gemeenten als minder kansrijk. Het beeld leeft dat de sociale huurwoningen daarvoor te klein zijn, terwijl woningcorporaties elders die woningen wel splitsen. Er zijn ook nog weinig gesprekken met woningcorporaties hierover.
• Woningsplitsing wordt over het algemeen (nog) niet breed gepromoot onder bewoners. Het beleid van gemeenten is ook lang niet altijd goed vindbaar.
• Opvallend is dat sommige gemeenten woningsplitsing vooral faciliteren in het buitengebied, terwijl anderen dit juist doen in de kernen. Wat alle gemeenten gemeen lijken te hebben, is dat ze zuinig zijn op het buitengebied.
• Parkeren is vaak een discussiepunt. De woningnood vraagt ook om creativiteit en keuzes. Dat kan betekenen dat we genoegen moeten nemen met kleinere woningen en minder parkeerplaatsen, ook in het landelijk gebied.