Sinds 1 juli 2016 zijn nieuwe vormen van tijdelijke woningverhuur mogelijk, bovenop de al bestaande zoals het bekende campuscontract. Nieuw zijn onder meer het jongerencontract, het contract voor grote gezinnen, of het contract voor bepaalde tijd van maximaal 2 jaar bij zelfstandige woningen en 5 jaar bij onzelfstandige woningen. Om corporaties die met de nieuwe maatregelen aan de slag willen op weg te helpen, zette Platform31 een leerkring op. Tijdens de leerkring verkenden corporaties gezamenlijk of en hoe tijdelijke contracten antwoorden geven op de (urgente) woonbehoeften van verschillende doelgroepen.
De deelnemers van de leerkring hebben de nieuwe mogelijkheden uitvoerig bestudeerd en effecten voor hun eigen praktijk geanalyseerd. De eerste deelnemers werken intussen al met tijdelijke contacten – onder meer om een acute en tijdelijke woonvraag van vergunninghouders op te vangen. Dit proces leverde nuttige lessen op:
Denk niet te snel in maatregelen, maar schets eerst het brede kader (probleem, feiten, mogelijke oplossingsrichtingen) en de effecten op de langere termijn. Welk probleem lost een tijdelijk huurcontract precies op en wat is de invloed op andere (potentiële) huurders?
Denk ook al voor het invoeren van tijdelijke contracten na over het monitoren van de beoogde effecten. Maak doelen meetbaar en neem ook mogelijke neveneffecten mee.
Kennis over alle actuele vormen van tijdelijke verhuur is niet vanzelfsprekend. Neem alle betrokken collega’s, vanaf visie en strategie tot uitvoering en beheer, goed mee in alle mogelijkheden en bijbehorende aandachtspunten. Niet alleen om risico’s te mijden, maar ook om de kansen die tijdelijke contracten bieden optimaal te benutten. Het strategisch afwegingskader voor woningcorporaties (Pdf) kan hierbij een hulpmiddel zijn.
Communiceer duidelijk aan de huurder dat het om een tijdelijk contract gaat. Zo kunnen zij tijdig zoeken naar nieuwe woonruimte en komen ze niet voor verrassingen te staan.
Wees ervan bewust dat tijdelijke verhuur vaak aanvullende administratieve lasten met zich meebrengt.
In het laatste punt gaat eveneens een oproep schuil naar flexibelere beheersystemen. De flexibiliteit en diversiteit van tijdelijke contracten vragen namelijk om een ander soort administratie en monitoring dan de reguliere huurcontracten. Tijdelijke contracten hebben andere aflooptermijnen, andere opzeggingsmomenten, specifieke doelgroepbepalingen, et cetera. Dus er zijn op andere momenten meldingen vanuit het systeem nodig. De meeste beheersystemen van corporaties kunnen deze functionaliteiten (nog) niet bieden, met bijvoorbeeld het gevaar dat een tijdelijk contract onbedoeld verandert in een contract voor onbepaalde tijd. Dat werpt bij verhuurders de vraag op of de extra administratie opweegt tegen de voordelen van een tijdelijk contract.
De belangrijkste ervaringen, inzichten en conclusies van de leerkring Werken met Tijdelijke huurcontracten heeft Platform31 gebundeld in de eindnotitie ‘Werken met tijdelijke huurcontracten’. Daarin staat ook een overzicht van alle vormen van tijdelijke verhuur die sinds 1 juli 2016 mogelijk zijn. En een beleidsmatig afwegingskader voor corporaties om met tijdelijke verhuur en de juiste contracten aan de slag te gaan.
Verder heeft Platform31 samen met Aedes modelcontracten laten opstellen voor de nieuwe vormen van tijdelijke verhuur die sinds 1 juli 2016 mogelijk zijn. Zie Modelcontracten voor tijdelijke verhuur.
Ondanks dat de eerste verhuurders al met de nieuwe vormen van tijdelijke verhuur aan de slag zijn, zijn lessen en conclusies uit de praktijk nog pril en beperkt.
De aankomende jaren moeten de successen, aanbevelingen en verbeterpunten op basis van meer praktijkervaringen blijken. Daarom is in elk geval een scherpe monitoring van het gebruik en de bedoelde/onbedoelde effecten van de nieuwe tijdelijke contracten belangrijk. Wij zullen de ontwikkelingen op dit vlak – toepassingen in de praktijk, kansen, negatieve effecten, successen, risico’s, juridische inzichten, et cetera. – vanuit Platform31 blijven volgen en relevante kennis en aanbevelingen delen. Mocht u zelf interessante inzichten of suggesties voor nader onderzoek hebben, horen wij deze graag van u.