Opschalingsbewustzijn voorkomt lock-in en versnelt transities
De ervaringen van de kopgroep toepasbaar maken voor de praktijk van het peloton gaat niet vanzelf. Vroegtijdige aandacht hiervoor helpt.
15 december 2023
Trendtalk | Ook niet-koplopers zijn nodig voor versnellen energietransitie
Vooral de grote groep niet-koplopers bepaalt het tempo van de energietransitie. Het loont daarom om hun bereidheid om te investeren in nieuwe energie te stimuleren en hen ertoe te bewegen hun dagelijkse gewoonten aan te passen. Daarvoor zijn verschillende aanpakken nodig, die rekening houden met de emoties en beweegredenen van deze groep. Liefst drempelverlagende maatregelen, met oog voor de financiële draagkracht van de verschillende groepen, toegespitst op de lokale situatie en met enige mate van rijksregie.
Focus verbreden
In de energietransitie richten beleidmakers zich vooral op koplopers en voorlopers, maar degenen die niet tot die groep behoren en hun beweegredenen zijn minstens net zo belangrijk om de energietransitie te kunnen versnellen. Veel mensen vrezen voor wat de energietransitie betekent voor hun werk, hun portemonnee en voor hun dagelijkse routines, zoals reizen, koken, douchen en het huis verwarmen. Ze moeten afstappen van wat ze gewend zijn en dat zorgt voor twijfel, onzekerheid en soms zelfs voor angst en rouw. Wie deze transitie wil versnellen, moet de emoties serieus nemen en erop inspelen. En zich realiseren dat koplopers en het peloton uiteenlopende aanpakken vragen. En dat is belangrijk omdat dat peloton wel over de streep moet komen. Hoe organiseer je dat als gemeente, zonder onnodig tempo te verliezen? En waar gebeurt dit al succesvol?
Thomas van Zijl (BNR) gaat in deze podcast over deze onderwerpen in gesprek met:
- Andrea Frankowski, promoveert aan de Tilburg Universiteit op de rol van overheden in netwerken. Ze is daarnaast actief met onderwerp omgaan met verlies in transities en werkzaam bij Nederlandse School voor Openbaar Bestuur.
- Frank van Kuppeveld, wethouder van o.a. energietransitie in Pijnacker-Nootdorp.
- Joke van Vrouwerff, wethouder van o.a. duurzaamheid en klimaatadaptatie in West Betuwe.
- Wouter Kersten, senior projectleider bij Platform31, gespecialiseerd in vraagstukken als borging, opschalingsbewustzijn en ‘juistschalen’.