Praktijkvoorbeeld Wonen senioren Woonzorgvisie

Rijksmonument in Beek en Donk wordt woonzorgcomplex

28 maart 2024 | Leestijd: 4 minuten
Vanuit de bouwopgave voor ouderenhuisvesting is er landelijk de ambitie om 40.000 zorggeschikte woningen tot 2030 te realiseren. Een voorbeeld van een nieuwe woonvariant vinden we in het Brabantse Beek en Donk. Daar is de Sint-Leonarduskerk getransformeerd tot woonzorgcomplex. De zorg wordt daar op vernieuwende wijze georganiseerd. We gingen in gesprek met de betrokkenen over de transformatie van dit woon(zorg)concept en de knelpunten en succesfactoren.

Auteur(s)

Cas Barendregt

Voorkant Sint-LeonarduskerkOntwikkelen, bouwen en financieren

De Sint-Leonarduskerk (bouwjaar 1897) is een rijksmonument. De kerk werd in 2013 aan de eredienst onttrokken en stond een tijd lang leeg. Regionale media speculeerden over een nieuwe bestemming. Uiteindelijk bleek dat een kleinschalig woonzorgcomplex voor ouderen op veel lokale steun kon rekenen en bovendien financieel haalbaar was. Re-use Properties kocht de kerk van het parochiebestuur en ontwikkelden en bouwden er 21 zorggeschikte woningen in, in de categorie sociale en middenhuur. Dankzij een meedenkende ambtenaar van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kon een opening in de gevel worden gemaakt voor daglichttoetreding in de ontmoetingsruimte. Franchisegever Het Andere Wonen leverde het programma van eisen. In die eisen zitten de eisen voor zorggeschiktheid, maar weerklinkt ook de visie van Het Andere Wonen. Volgens Sjoerd Carrière van Re-Use Properties kenmerkt die visie zich door de ruime opzet van de appartementen en door de eis dat huren betaalbaar moeten zijn. Dat maakt volgens hem Het Andere Wonen anders dan andere zorgpartijen.

Sint-Leonarduskerk, Beek en Donk (gemeente Laarbeek)
Plattegrond Begane grond Sint-Leonarduskerk

Plattegrond Begane grond

21 appartementen, maximaal 26 zorgindicaties.
Geopend februari 2024.
Zorgfinanciering op basis van PGB vanaf ZZP4 VV.

Type sociale huur:

  • 4 sociale huur studio’s (opp. 38m2, huur 730 euro p/m)
  • 9 sociale huur zorgappartementen met 1 of 2 slaapkamers (opp. 51- 62m2, huur 770 euro p/m)

Type middenhuur:

  • 8 zorgappartementen met 2 slaapkamers
    (opp. 65 – 72m2, huur 1.225 euro p/m)

De realisatie van het project is mede te danken aan de relatief lage rentestand tijdens financieringscontracten, én dankzij de twee families die het woonzorgcomplex van Re-Use Properties kochten. Zij willen uiteraard rendement op hun investering, maar zijn ook maatschappelijk betrokken en ondersteunen de woonzorgbestemming. De eigenaar verhuurt het pand langjarig aan Het Andere Wonen, dat zich specialiseert in kleinschalige woon/zorgcomplexen. De bewoners betalen huur aan de franchisenemer en dat gaat één op één door naar de eigenaar. Er wordt door Het Andere Wonen geen cent op de huur verdiend.

Wonen en zorgen

Gangpad Sint-LeonarduskerkVolgens Sam van den Berg, formulemanager bij Het Andere Wonen, is de kerk in Beek en Donk een van de pareltjes in hun portfolio. Het compromis dat ze in deze bijzondere locatie aan hun visie moesten maken, is dat niet alle appartementen onder de sociale huurgrens vallen. Verder is hij verguld met de locatie en de franchisenemers, die een op een de visie van Het Andere Wonen delen.

Eind 2023 ging Het Andere Wonen een franchiseovereenkomst aan met Roger en Esther de Coster. Een echtpaar met veel ervaring in de zorg, van handen aan het bed tot management. Zorgondernemer worden is een grote stap, ook financieel.

Voor de benodigde investeringen in de inrichting, brandmeldinstallatie en zorgdomotica hebben zij hun woning in onderpand gegeven aan de bank. Maar zij geloven in het concept van het Het Andere Wonen. Het is een kans om goede zorg te kunnen leveren met een beperkte overhead. Door de kleinschaligheid zijn er geen management tussenlagen nodig. Het budget dat daardoor vrijkomt, kan worden ingezet voor het leveren van zorg en begeleiding. Het is de visie van het Het Andere Wonen dat door bewoners niet als patiënten maar als zelfstandige bewoners of buren te benaderen, zij langer hun eigenheid en zelfstandigheid kunnen bewaren. In de praktijk betekent dat: niet functies overnemen als mensen het zelf nog kunnen, ook al kost het ze moeite. Liever een rollator dan een rolstoel. Het gaat misschien minder snel, maar mensen behouden langer hun autonomie.

De ervaring van Roger en Esther is dat personeel dat wel de capaciteiten heeft om zorg of begeleiding te leveren, niet altijd ook zorggekwalificeerd is. Andersom geldt het ook: niet iedereen die gekwalificeerd is heeft de capaciteit om zorg te leveren.

Voor mensen met dementie is niet alleen zorg belangrijk maar juist ook die andere kwaliteiten, van menselijkheid en normale omgang, die bijdragen aan de kwaliteit van leven.

“Want als u zichzelf goed kunt wassen, dan kun je een bewoner ook wassen. In de gewone zorg worden mensen die geen diploma hebben weggekeken. Het bestaande personeel ziet ze vaak als een bedreiging, terwijl bij ons we juist heel blij zijn met deze mensen.” (Roger)

Opstarten

Na de opening druppelden langzaam maar zeker de huurders binnen. Als startende ondernemers is geleidelijke opbouw van het huurdersbestand fijn, zo hebben ze tijd om mee te schalen met het personeelsbestand. Maar zolang ze nog niet voldoende bezet zijn kost het ze veel geld, de huurpenningen en het personeel moeten wel betaald worden.

Roger en Esther zien dat bewoners (en hun familie) vaak opzien tegen de kosten (huur en eigen bijdrage). Ook bij sociale huur, want mensen komen vaak uit een woning waar ze vele jaren hebben gewoond met een lage huur en lijkt een nieuw appartement al snel duur.

Een van de uitdagingen voor de zorgondernemers is om de bewoners zoveel mogelijk onder te brengen bij één huisartsenpraktijk. Dat is in alle opzichten praktischer dan met verschillende huisartsen werken. Meerdere patiënten bij elkaar in een zorgomgeving kan de huisarts veel werk besparen. Kleine aandoeningen waar een oudere al snel ‘de dokter’ voor belt, kunnen nu door het zorgpersoneel worden beoordeeld op ernst. Maar ook leidt de nadruk op welzijn in de verzorging tot een lagere zorgvraag.

Dit is het eerste praktijkvoorbeeld in een reeks van tien voorbeelden van nieuwe woonzorgvarianten. We spreken initiatiefnemers van verschillende woon(zorg)concepten en delen hun ervaringen en geleerde lessen. Voor dit praktijkvoorbeeld spraken we met Sam van den Berg (formulemanager Het Andere Wonen), Roger en Esther de Coster (zorgondernemers Het Andere Wonen Beek en Donk) en Sjoerd Carrière (partner Re-use Properties).

Contact

Annette Duivenvoorden 06 35 11 58 12 LinkedIn
Susan van Klaveren 06 57 94 36 78 LinkedIn

Ontvang nieuws van Platform31

Nieuws, publicaties en bijeenkomsten van Platform31 automatisch in jouw mailbox? Meld je dan aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in stad en regio.

Bekijk al onze nieuwsbrieven en updates

"*" geeft vereiste velden aan