Verduurzaming van jouw stad verbeteren? Doe mee met Europese peer reviewronde
Krijg op maat gemaakt advies over stedelijke verduurzaming van Europese collega’s en experts.
23 oktober 2024
Regiogemeenten van formaat?
In deze publicatie heeft Platform31 de positie en ontwikkeling van het nieuwe samenwerkingsverband R8 onderzocht. De R8 is een samenwerking tussen acht regiogemeenten (grote meerkernige herindelingsgemeenten) die nog niet aangesloten zijn bij andere samenwerkingsverbanden (zoals de G40 of M50). Er is onderzocht welke verwachtingen de gemeenten van zichzelf hebben, welke perceptie de regio heeft van dit samenwerkingsverband, wat het potentieel is voor gemeenten om van elkaar te leren binnen deze samenwerking, en of het samenwerkingsverband voldoende slagkracht heeft om ook als lobbyorganisatie te functioneren.
De publicatie is interessant voor herindelingsgemeenten en iedere gemeente die zich buigt over de eigen positionering in de regio. Het biedt handvatten op zowel het bestuurlijke proces als de inrichting van de organisatie.
Bij het doen van het onderzoek heeft Platform31 kunnen bouwen op de uitgebreide netwerken van bestuurders van de R8. Daardoor was het mogelijk om een zeer diverse groep bestuurders, ambtenaren en ondernemers te interviewen van lokaal tot rijksniveau.
R8 onderzoekt zichzelf
De Regiogemeenten (R8) vroegen zich af hoe vanuit de regio tegen hen aangekeken werd. Met één of meerdere herindelingen achter de rug hebben deze gemeenten een groot aantal inwoners, maar veelal het uiterlijk van een dorp of kleine gemeente. Heeft dat laatste invloed op hoe zij als nieuwe grotere gemeente bejegend worden in de regio? Deze informatie wilden ze meenemen in hun beslissing hoe ze deze samenwerking verder vorm kunnen geven.
Positie, leren en lobby
In het onderzoek zijn de 8 gemeenten bevraagd op wat zij denken dat hun positie in de regio is, hoe zij intern binnen het College van B en W het gesprek daarover voeren en hoe de ambtelijke organisatie is ingericht om het College daarin te ondersteunen. De reacties uit de regio bieden hen hierin een spiegel. Bij het spiegelen is ook meegenomen hoe men aankijkt tegen nut en noodzaak van samenwerking binnen de R8 op het vlak van lobby en het van elkaar kunnen leren. Dat onderling leren betreft ten eerste het te doorlopen proces van herindelingsgemeenten naar nieuwe nu veel grotere heringedeelde gemeente. Ten tweede kunnen ze op inhoud van elkaar leren en hoe de dienstverlening in te richten bij het hebben van meerdere kernen op een groot grondgebied (meerdere van deze R8-gemeenten hebben een grondgebied dat boven de 200 km² ligt en tientallen kernen en buurtschappen).
Actieve rol in positiespel
In het bestuurlijke samenspel blijkt de grootte van de gemeente relevanter dan de verschijningsvorm. Bestuurlijk is men zich ten zeerste bewust dat een herindelingsgemeente tijd nodig heeft om zich te vormen. Die coulance is echter niet voor eeuwig en van een grotere gemeente wordt ook een zeker activisme verwacht, met de regio meedenken en uiteindelijk een richting die logisch en begrijpelijk is.
Regiogemeenten van formaat?
"*" geeft vereiste velden aan