De toekomstbehendige overheid: ambtelijk vakwerk als antwoord op complexiteit
De veelheid aan transities en crises vraagt geen versimpeling, maar toekomstbehendigheid. Een essay met bouwstenen en inzichten.
12 december 2024
Organisatienetwerken van waarde
Een voorstudie naar het functioneren en de toekomst van organisatienetwerken in het maatschappelijk domein
Organisatienetwerken zijn een opkomend fenomeen in de (semi-)publieke sector. Voorval voor complexe, maatschappelijke vraagstukken die organisaties niet in hun eentje, met de bestaande manier van werken, kunnen oplossen. Steeds vaker is het antwoord: samenwerken in een organisatienetwerk. Ondanks hun belang voor de effectiviteit van het publieke domein, weten we nog weinig van het ontwerp en de opbrengsten. Dat was aanleiding voor een casusstudie naar het functioneren van organisatienetwerken.
Kenmerken van de netwerken die we onder de loep namen zijn: ze zijn veelal een initiatief van meerdere maatschappelijke organisaties die samen een opgave oppakken en ook daadwerkelijk de uitvoering ter hand nemen. Op basis van gelijkwaardigheid leveren de zelfstandige organisaties met hun eigen competenties een bijdrage aan het aanpakken van complexe, ‘taaie’, maatschappelijke vraagstukken. De vraagstukken waar ze mee aan de slag gaan hebben vaak een domeinoverstijgende focus en zetten in op het creëren van waarde voor anderen in de maatschappij. Door vijf casussen te belichten maakten we een analyse van dit fenomeen en bekeken we welk kennisprogramma behulpzaam kan zijn. In de beschrijvingen van de netwerken zoomen we in op:
- het ontstaan;
- het ontwerp;
- de legitimatie;
- het functioneren;
- de waarde;
- en de toekomst van het betreffende organisatienetwerk.
De organisatienetwerken die op basis van interviews met betrokkenen zijn beschreven zijn: Bossche Bond, Maatschappelijke Ontwikkelings Maatschappij (MOM), Bospolder-Tussendijken (BoTu), Proeftuin Ruwaard en Organisatienetwerk Uitstroom Beschermd Wonen (Cimot). Op deze plekken ontstond een aanpak die veelal naast de reguliere samenwerkingen werkt en een aanvulling biedt om directe en indirecte maatschappelijke waarde te creëren.
Naar aanleiding van deze voorstudie neemt Platform31 in samenwerking met de partners en de Wetenschappelijke Board het initiatief voor het opzetten van een kennisprogramma rond organisatienetwerken. Deelnemers aan de organisatienetwerken hebben aangegeven onderling kennis uit te willen wisselen om hun netwerkbewustzijn en netwerkbekwaamheid te verhogen.
"*" geeft vereiste velden aan