Basis voor regionale afspraken
“Het onderzoek is het startpunt voor wat we provinciaal met elkaar willen oppakken”, vertelt Huisman. “We willen de fair share-afspraken en de huisvestingsverordening op basis van het onderzoek verder vormgeven. Voor de fair share gaan we vooralsnog uit van een verdeling op woondealniveau, naar rato van het inwoneraantal. Het onderzoek biedt op basis van deze verdeelsleutel inzicht in de aantallen per woondeal én per gemeente. In woondealverband wordt hier met de gemeenten verder over gesproken wat betreft haalbaarheid en wenselijkheid. Het inwoneraantal is slechts één uitgangspunt.”
“We realiseren ons dat de situatie in de provincie Groningen tamelijk uniek is”, vertelt Huisman. “We hebben één grote kern, de gemeente Groningen, met veel voorzieningen. In de Ommelanden bevinden zich veel kleinere kernen met een lager voorzieningenniveau. Aanvullend op het onderzoek willen we een woonzorgkaart ontwikkelen. Zo krijgen we meer zicht op de spreiding van (intramurale) voorzieningen. Daarnaast is ook aandacht voor spreiding van de sociale huisvesting van belang. Niet elke gemeente heeft immers voldoende sociale huisvesting om een dergelijke verdeling te kunnen realiseren. In gesprek met woningcorporaties kijken we daarbij ook naar de mogelijkheden van aanpassingen in de bestaande woningvoorraad.” Besling vult aan: “Bij het bepalen van welke verdeling past, houden we ook rekening met de sociale component: het versterken van de sociale binding tussen inwoners onderling in de Groninger dorpen en wijken. We wegen daarbij mee wat past bij onze regio én wat goed is voor onze aandachtsgroepen.”
Aandacht voor nieuwe (woon)initiatieven
Bewonersinitiatieven hebben ook de aandacht in het koplopertraject. Oudman: “We hebben kenniscentrum CMO STAMM afgelopen zomer een kwalitatief onderzoek laten uitvoeren naar inwonersinitiatieven op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Dit onderzoek biedt bruikbare handvatten om deze initiatieven mee te nemen in het opstellen van woonzorgvisies en andere beleidsstukken.”
De gemeente Groningen doet daarnaast onderzoek naar vormen van gemeenschappelijk wonen. Huisman: “Vanuit mijn rol bij de gemeente Groningen ben ik betrokken bij een werkgroep die alternatieve wooninitiatieven inventariseert voor mensen die uitstromen uit beschermd wonen en de maatschappelijke opvang. We zien dat woonvormen waarbij community building een belangrijke plek inneemt, landelijk steeds vaker als oplossing wordt ingezet. We zijn nu met zorgorganisaties en corporaties in gesprek over welke initiatieven er zijn en wat nodig is om deze te kunnen realiseren. Daarbij is het ook een vraagstuk hoe initiatieven die in een stedelijke context zijn ontstaan, zijn te vertalen naar de regio. In de praktijk is het wel laveren tussen kansen en knelpunten bij de nieuwe woonvormen. We zien dat de samenwerking en rolverdeling tussen de zorgpartij, woningcorporatie en gemeente essentieel is. Duidelijke afspraken zijn nodig om tot levensvatbare en waardevolle woonvormen te komen voor mensen die een klein beetje ondersteuning nodig hebben.”
Lokale woonzorgvisies
Uiteindelijk landen de regionaal gemaakte afspraken in de lokale woonzorgvisies. Huisman: “In Groningen hebben we al een woonzorgvisie. De regionale voorstellen en afspraken voegen we daarom komend jaar toe aan ons (herijkte) uitvoeringsprogramma.” Besling: “Niet elke gemeente heeft al een woonzorgvisie. De meeste woonzorgvisies worden in de komende maanden opgeleverd, maar een enkele gemeente heeft de oplevering in de planning staan voor het derde kwartaal van 2025. Zij kunnen de afspraken direct in hun woonzorgvisie opnemen.”
Ook wanneer de regionale afspraken landen in lokale woonzorgvisies en van daaruit worden vertaald naar uitvoeringsprogramma’s, blijven de betrokken organisaties de provinciale samenwerking vasthouden. Oudman: “De samenwerking in deze unieke vertegenwoordiging van alle partijen is erg waardevol. We leren steeds meer elkaars taal spreken en leren van elkaars ervaringen. De opgave is groot en deze samenwerking helpt ons om meer grip te krijgen op de opgave.”
