BuurtSaam voor gezonde, veilige en sociale buurten
In BuurtSaam werken elf gebiedscoalities aan ruimtelijke toekomstperspectieven voor een inclusieve samenleving.
Handreiking naar een sociaal-ruimtelijke agenda voor de leefomgeving in de wijk
Dat de fysieke leefomgeving van mensen - hun straat, plein, park, buurt of wijk - invloed heeft op hun gezondheid en welzijn, krijgt steeds meer aandacht. Toch is het nog niet gangbaar om hier bij het ontwerp en de inrichting van wijken rekening mee te houden. Bijvoorbeeld door te zorgen voor voldoende aantrekkelijke ontmoetingsplekken. In deze handreiking krijgen professionals uit het ruimtelijke en het sociale domein inspiratie en handvatten om te werken aan een buurt- of wijkaanpak met oog voor een gezonde leefomgeving.
De tips en instrumenten in deze handreiking baseerden we op een groeiend aantal publicaties over sociaal-ruimtelijk ontwerp, inclusief de tussen- en eindresultaten van het BuurtSaam-traject. De handreiking bestaat uit drie delen:
- Verruimde leefomgevingambities
Er zijn door maatschappelijke en ruimtelijke transities veel ambities die een plek moeten krijgen in leefomgeving. Dit sociaal-ruimtelijk ontwerpen vraagt andere kennis en werkwijzen.
- Vijf sociaal-ruimtelijke thema’s
-
- Voldoende aantrekkelijke plekken voor ontmoeten
- Nabijheid/toegankelijkheid van voorzieningen en openbaar vervoer
- Een beweegvriendelijke omgeving
- Voldoende, aantrekkelijk groen (en blauw)
- (Ervaren) veiligheid van plekken
- Vijf procesaanbevelingen voor sociaal-ruimtelijk ontwerpen
-
- Ga al in een vroeg stadium met bewoners in gesprek
- Verbind het buurt/wijk-bewonersperspectief op een transparante manier met expertanalyse(s) en met de eigen agenda
- Zorg voor samenwerking van professionals: intern en extern
- Leg de werkwijze met bewoners centraal en met partners formeel vast en committeer bestuurders
- Investeer in gemeenschapsopbouw
Bij ieder thema zijn vuistregels of verwijzingen te vinden naar praktische instrumenten of tips om verder te lezen. Met een aantal korte voorbeelden illustreren we hoe thema’s en procesaandachtspunten in de praktijk worden toegepast.
Handreiking naar een sociaal-ruimtelijke agenda voor de leefomgeving in de wijk
"*" geeft vereiste velden aan
De handreiking is een van de kennisproducten van de Werkplaats BuurtSaam onder leiding van Platform31. Naast de Werkplaats bestaat BuurtSaam ook uit een ontwerpend onderzoekstraject onder leiding van het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs.
BuurtSaam is een initiatief van het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs, Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, Platform31 en LSA Bewoners en ontwikkeld voor de ministeries van VWS en VRO (programma Wonen en Zorg voor Ouderen).