Friends Wonen: vriendschappelijk samenwonen in één appartement

Volgens het CBS neemt het aantal eenpersoonshuishoudens de komende jaren sterk toe, waaronder, mede omdat ze steeds ouder worden, alleenstaande senioren. Tegelijkertijd zijn de ontwikkelingen op de woningmarkt niet altijd even rooskleurig en is het met name voor alleenstaanden met lage of middeninkomens relatief lastig om een betaalbare woning te vinden. Juist op deze ontwikkelingen speelt gebiedsontwikkelaar AM in. Heuvelink: “We zijn gestart met het Friends Wonen-concept, omdat we betaalbare woonruimten willen realiseren en zelfstandig wonen mogelijk willen maken voor mensen die financieel wat minder beschikbaar hebben en toch midden in de stad willen wonen. Onze achterliggende gedachte daarbij was: waarom kun je niet mensen die géén relatie met elkaar hebben in één woning laten wonen?” In 2012 zijn ze begonnen met de planvorming van Friends Wonen en in 2017 is het eerste gebouw opgeleverd: B’Mine@Overhoeks, dit is een hoge woontoren gelegen aan het IJ in Amsterdam. Hierin zijn 147 appartementen gerealiseerd waarvan 50 volgens het Friends Wonen-concept. Momenteel werkt AM nog aan drie andere complexen in Diemen, Amsterdam-Oost en Almere die, als alles volgens plan gaat, vanaf 2021 opgeleverd worden.

Wonen

Friends Wonen is initieel ontwikkeld voor starters op de woningmarkt. “Een belangrijke doelgroep is de groep jongvolwassenen die bijvoorbeeld voor hun eerste baan in een andere of in hun oude stad komen te wonen”, aldus Heuvelink. “Dit zijn vaak de startende huurders die net iets meer inkomen beschikbaar hebben aangezien zij net aan het werk zijn, maar nog niet voldoende verdienen om zich op de koopwoningmarkt te richten.” De Friends-appartementen zijn gemiddeld zo’n 70 tot 75 m2 groot en in de regel bedoeld voor twee personen, zoals vrienden of familie zoals broers en zussen. “Huurprijzen zijn te vergelijken met particuliere huurprijzen en uiteraard afhankelijk van de locatie”, vertelt Heuvelink. “Gemiddeld ligt dit tussen 600 en 900 euro per persoon per maand. Heuvelink licht toe: “Een vereiste is dat iedere bewoner een eigen slaapkamer heeft. Vaak zijn de overige ruimten zoals keuken en soms de badkamer gemeenschappelijk, maar dit is ook afhankelijk van de wensen van de gemeente en belegger. Bij de locatie in Almere bijvoorbeeld, dat as we speak ontwikkeld wordt, wil de gemeente Almere dat iedere bewoner een eigen badkamer krijgt. Dit is mede om ervoor te zorgen dat deze woning als Friends Wonen beschikbaar blijft.” Niet alleen in het appartement zelf zijn bepaalde ruimtes gemeenschappelijk, maar ook in het complex. Heuvelink: “Vrijwel alle complexen bestaan uit een mix van Friends-appartementen en reguliere appartementen – zowel koop als huur. Wij vinden mogelijkheden voor ontmoeting erg belangrijk en zetten daarom stevig in op een gemeenschappelijke woonkamer en of grote tuin. Zo stimuleer je contact tussen deze verschillende groepen huurders. Ook zijn bewoners uit de directe omgeving hier vaak welkom zodat ook ontmoeting met de ‘buren’ gestimuleerd wordt.”

Geschikt voor senioren

Hoewel Friends Wonen in eerste instantie is ontwikkeld voor starters, blijken in de praktijk steeds meer senioren te kiezen voor Friends-appartementen. Zo wonen er inmiddels ook senioren in aantal Friends-appartementen in B’Mine@Overhoeks. Heuvelink vult aan: “Friends Wonen blijkt zeer geschikt voor (alleenstaande) senioren. Sterker nog, hiervoor werken we momenteel aan het concept Stadsveteranen- : een woonvorm voor senioren gebaseerd op het Friends-concept. Hierbij willen wij jongeren en ouderen in één complex laten wonen, waardoor levendigheid en dynamiek ontstaat. Voor ouderen is dit heel belangrijk, aangezien een veelvoorkomend probleem onder deze groep eenzaamheid is. Dit tackel je doordat je enerzijds in eigen appartement een medebewoner hebt en dus altijd aanspraak hebt en anderzijds omdat er in het complex volop mogelijkheden zijn om andere bewoners te ontmoeten. Belangrijk is dan wel dat in het complex zorg en ondersteuning geleverd kan worden aan bewoners die dat nodig hebben – dat is nu namelijk niet het geval. Ook denk ik dat de appartementen dan nog iets moeten worden aangepast, bijvoorbeeld toegankelijk voor een rolstoel of aanwezigheid van een douchestoel. Maar dat is zo geregeld.”

Succesfactoren

In principe verliep de realisatie van het Friends Wonen-concept zonder problemen. Heuvelink licht toe: “Voor Friends Wonen werken wij veelal met institutionele beleggers en dat heeft zo z’n voordelen. Financiën zijn daardoor voor ons bijvoorbeeld geen struikelblok. Bovendien is het volle vertrouwen en geloof van een investeerder in het concept een belangrijke succesfactor in de totstandkoming ervan. Ook trekken wij nauw op met de gemeente waarin het complex wordt gebouwd, goed contact met deze gemeente is dus ook erg belangrijk. In metropoolregio Amsterdam – waarin wij vrij actief zijn – bieden gemeenten de mogelijkheid om bijvoorbeeld in plaats van met twee personen nu ook met drie personen en soms zelfs meer friends kunt samenwonen. Dat biedt voor ons zeker mogelijkheden.” Zijn er dan ook nog een aantal mogelijke knelpunten te noemen? “Ja zeker”, antwoordt Heuvelink. “Wat ik bijvoorbeeld spannend vind, is hoe de verschillende doelgroepen in een bepaald complex gaan mengen. De huidige friends zijn namelijk een andere doelgroep dan bijvoorbeeld vijftigers. Dit is een mooie uitdaging om in onze gebouwen goed te faciliteren en iets wat de praktijk moet uitwijzen.”