Bij mensen die niet in een ‘normale’ woning wonen, spelen vaak meer problemen dan alleen de huisvesting. Ze hebben bijvoorbeeld ook financiële of persoonlijke problemen. Misschien zijn ze daardoor hun woning kwijtgeraakt, misschien komen daardoor de problemen of worden ze groter door het verliezen van een vaste verblijfplaats. Zonder woning kom je namelijk makkelijk aan de zijlijn van de samenleving te staan. Die neerwaartse spiraal maakt het nog lastiger om nog een eigen woning te vinden. Ook voor de gemeente wordt het dan lastiger om hen te helpen. Multiproblematiek vraagt namelijk om een integrale benadering, maar vaak is de ondersteuning te versnipperd; mensen komen bij meerdere organisaties en afdelingen terecht die ieder ‘slechts’ een deel van de problemen oppakken, maar niet dé reikende hand kunnen helpen.
Wat valt daaraan te doen? De Uitvoeringsbrigade bedacht de methode GrowCare om mensen uit achterstand te helpen groeien. De methode is ontwikkeld samen met uiteenlopende disciplines, vanuit de wetenschap en met burgers en uitvoeringspartners. “Het is een pragmatische en effectieve methode waarbij de verschillende domeinen samenkomen en de situatie van de mens centraal staat”, vertelt Suzan Daamen, oprichter van de Uitvoeringsbrigade. “We werken daarbij aan een duurzame groei uit armoede en dat doen we vanuit de personen zelf, de betrokken professional en de betrokken organisaties. Want om deze mensen echt te helpen, is een ingewikkeld samenspel nodig waarbij alle betrokkenen samenwerken. De onontwarbare gordiaanse knoop wordt door het gezin en de professional samen ontrafeld. Samen komen ze tot voor alle betrokkenen duidelijke acties; het groeipad.”
“Nederland kent al ruim één miljoen inwoners die een achterstand hebben”, vertelt Daamen. “Het is dus duidelijk dat we het als samenleving anders moeten aanpakken. We moeten het samenspel tussen de burger en het systeem verbeteren.” Daar moet de methode GrowCare bij helpen. De methode is al toegepast in Rotterdam, Bodegraven en Nissewaard en wordt continu doorontwikkeld met hulp van Wageningen Universiteit, Erasmus MC en Drift (Erasmus Universiteit). Inmiddels zijn daarmee al honderden gezinnen geholpen. Drie elementen staan centraal bij GrowCare:
De burger staat natuurlijk centraal, maar Daamen benadrukt dat de methode valt of staat bij het schakelspel van de professional die de centrale contactpersoon voor de bewoner is. “Dat moet een soort kameleon zijn, iemand die schakelt tussen de werelden van verschillende organisaties en tijdelijk zijn kleur daaraan aanpast. De professional moet dus de betrokken organisaties goed kennen, weten welke cultuur daar heersend is en wat de codes daar zijn. De professional zelf moet ‘kleurloos’ zijn; hij is niet het uithangbord van zijn eigen organisatie of discipline. Hij moet voortdurend alert zijn, vertaalslagen maken en verbindingen leggen. Zo zorgt hij dat er écht iets gebeurt, dat iemand vooruitkomt en de betrokken organisaties meeprofiteren.”
Bij de uitvoer van GrowCare wordt ook de app GrowPad ingezet. Deze ondersteunt bij het maken, opvolgen en monitoren van het groeiplan. “Je bent zelf eigenaar van je plan en bepaalt wie toegang krijgt tot jouw data. En via de app kun je 24 uur per dag, 7 dagen per week direct contact opnemen met je coach”, zegt Daamen. “In de besturingsinterface komen alle individuele groeipaden samen en kun je checken hoe ver je bent en wat je kunt doen om verder te komen. Zo wordt het verslavend om te werken aan je eigen groei.” De eerste onderzoeken (WUR en EMC, december 2019) laten zien dat bewoners door het heldere groeipad en perspectief extra stappen zetten. Bovendien merken professionals dat zij door deze aanpak deelnemers veel beter actief kunnen betrekken bij de eigen ontwikkeling
Suzan Daamen is oprichter, ontwerper, uitvoeringsprofessional en organisatie-ontwikkelaar bij de Uitvoeringbrigade.