Wijkeconomie is de sleutel tot toekomstbestendige steden

Een wijkeconomie omvat alle lokale economische activiteiten binnen een wijk, met speciale aandacht voor lokaal ondernemerschap. Dit ondernemerschap, vaak in de vorm van midden- en kleinbedrijven (mkb), speelt een centrale rol in het versterken van de wijk. Het draagt niet alleen bij aan de werkgelegenheid, maar ook aan de leefbaarheid en de sociale cohesie. In veel grote steden bevindt namelijk 40% van de arbeidsplaatsen en 36 procent van de bedrijvigheid zich in woonwijken​. Seinpost Adviesbureau bv, & Onderzoeksinstituut OTB / TU Delft. (2010). Handboek wijkeconomie. Ministerie van Economische Zaken.  1

De wijkeconomie biedt niet alleen werkgelegenheid dichtbij huis, maar versterkt ook de leefbaarheid en veerkracht van buurten. Lokaal gewortelde ondernemingen en het mkb spelen hierin een cruciale rol. Hun nabijheid zorgt voor korte lijntjes met bewoners, wat niet alleen economische, maar ook sociale voordelen met zich meebrengt. Denk bijvoorbeeld aan buurtondernemers die lokale bewoners in dienst nemen, of ondernemers die inspelen op de specifieke behoeften van hun omgeving. Dit draagt bij aan een sterke sociale cohesie en versterkt het gevoel van eigenaarschap binnen de wijk. Panteia. (2023, 18 september). Onderzoek: De maatschappelijke waarde van het mkb. 2

De toekomst van onze ruimtelijke omgeving hangt af van de keuzes die we nú maken. We kunnen de beschikbare ruimte niet uitsluitend inzetten voor woningbouw en geen aandacht geven aan de economische functies die een wijk vitaal maken. De wijkeconomie biedt juist een unieke kans om wonen en werken slim te combineren. Functiemenging is essentieel om ruimte voor werk te behouden en stedelijke verdichting mogelijk te maken. Dit is vooral cruciaal voor praktisch geschoolden, die afhankelijk zijn van nabijgelegen banen. Hun beperkte mogelijkheden om te forenzen betekent dat het verdwijnen van werkgelegenheid uit woonwijken hen hard treft.

Bovendien laten praktijkvoorbeelden in diverse steden zien dat het faciliteren van economische activiteit mogelijk is. Ook hebben de economische activiteiten binnen woonwijken een positieve invloed op de leefbaarheid. Wijken met een levendige economie, waar bewoners lokaal kunnen werken en winkelen, hebben vaak een hogere mate van sociale cohesie en veiligheid​. BMC. (2019). Vitale wijkeconomie essentieel voor sterke wijk. BMC. Gelezen op 30 september 2024.  3

De wijkeconomie moet dus geen bijzaak zijn in stedelijke ontwikkeling, maar juist een integraal onderdeel van het beleid. Gemeenten kunnen meer ruimte creëren voor lokale ondernemers, hoogwaardige werkgelegenheid stimuleren en investeren in het opbouwen van sterke economische netwerken binnen wijken. Alleen op die manier kunnen we steden bouwen die niet alleen economisch sterk, maar ook sociaal veerkrachtig zijn.