Dit rapport biedt middelgrote steden een handreiking om tot een eigen strategie te kunnen komen aan de hand van drie stappen:
- Uitgangspositie scherp in beeld krijgen
Om een passende strategie te kunnen ontwikkelen is het belangrijk om de uitgangspositie scherp te hebben: hoe staat de middelgrote stad er (relatief) voor? In dit rapport worden cijfers gepresenteerd voor een aantal indicatoren op het vlak van demografie, economie en arbeidsmarkt, en woon- en leefomgeving. Dit biedt de middelgrote steden de mogelijkheid om de eigen positie te spiegelen aan die van andere middelgrote steden, de vier grootste steden en het landelijke gemiddelde. Zo laat dit rapport onder andere zien welke middelgrote steden de afgelopen jaren gegroeid zijn qua bevolkingsomvang en qua werkgelegenheid.
- Keuze uit richtinggevende opgaven
Dit rapport bespreekt achttien richtinggevende opgaven die middelgrote steden kunnen gebruiken om een eigen strategie te ontwikkelen. Steden kunnen meerdere opgaven combineren die passen bij hun uitgangspositie, de lokale en regionale situatie en de (bestuurlijke) ambities. De richtinggevende opgaven dienen als inspiratiebron om eigen keuzes te maken en om een eigen strategie verder uit te werken en te concretiseren. Een mogelijke strategie voor middelgrote steden is om veel vaker en intensiever met andere regiogemeenten te gaan samenwerken, om in te zetten op het verbeteren van het woon- en leefklimaat in de stad of het (beter) benutten van de lokale sociale kracht die in de stad aanwezig is.
- Positie van de stad is bepalend
Voor het ontwikkelen van een eigen strategie is ook de positie van de middelgrote stad in de regio bepalend. In dit rapport maken we een onderscheid tussen drie typen steden: (1) middelgrote steden die in de nabijheid van een grotere stad liggen, (2) middelgrote steden die onderdeel uitmaken van een polycentrische regio met meerdere steden van min of meer vergelijkbare omvang en (3) monocentrische middelgrote steden in een regio met voornamelijk kleinere gemeenten en kernen. Per type middelgrote stad worden specifieke opgaven besproken, die gebruikt kunnen worden bij het formuleren van een eigen strategie. Steden in de nabijheid van één of meerdere grote steden staan immers voor andere uitdagingen dan een middelgrote stad met een sterke regionale centrumfunctie.