Praktijkvoorbeeld Stedelijke transformatie Vergroening en klimaatadaptatie

Breda wordt in 2030 een stad in het park

21 juni 2023 | Leestijd: 3 minuten
Breda wil in 2030 als eerste Europese stad een ‘stad in een park’ zijn en werkt daarvoor samen in het Europese programma URBACT. In een Groenkompas is een leidraad voor de ruimtelijke ordening vastgelegd – bijvoorbeeld dat straten bij renovatie altijd 10% groener moeten worden.

Auteur(s)

Martijn Kramer en Ka-Chun Lo

Het Groenkompas is de uitwerking van één van de pijlers van het Verhaal van Breda, Groen, Grenzeloos en Gastvrij en een belangrijk onderdeel van de Omgevingsvisie. Daarin wordt onder meer uitgelegd hoe straten bij renovatie altijd 10% groener moeten, hoe bij nieuwbouw minimaal 20% van de nieuwe wijk openbaar groen moet zijn en welke nieuwe parken Breda de komende jaren rijker gaat worden.

De ambitie van Breda is al langer duidelijk: een stad in een park worden. Maar hoe Breda dat precies wil doen, was nog onduidelijk. De koers wordt uitgezet met het Groenkompas. “Groen in en om de stad is van groot belang voor de gezondheid van de inwoners en voor de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van onze stad en de dorpen. En groen is essentieel om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden”, legt wethouder De Beer uit. “In het Groenkompas staat een heldere koers hoe Breda het komende decennium het bestaande groen wil beschermen en uitbreiden, hoe we ervoor zorgen dat groen voor iedereen op loopafstand is en waarin groen niet het sluitstuk wordt, maar de leidraad voor de ruimtelijke ordening.”

Nieuwe ontwikkelingen

Het Groenkompas geeft met concrete percentages aan hoe Breda groener wordt naarmate de stad zich ontwikkelt. Het streven is dat elke straat die wordt herontwikkeld 10% groener wordt. En bij de ontwikkeling van een nieuw project moeten ontwikkelaars minimaal 20 tot 35% van de wijk aanwijzen als openbaar groen. Ook ontwikkelaars en woningcorporaties moeten ‘natuurinclusief’ ontwikkelen. Dit betekent dat gebouwen moeten bijdragen aan de biodiversiteit, bijvoorbeeld door nestkasten te plaatsen.

Bestaand groen beschermen en uitbreiden

Als er ergens in Breda groen verdwijnt, moet dat groen altijd in de buurt gecompenseerd worden. Dit nieuwe compensatieprincipe moet ervoor zorgen dat de hoeveelheid groen in Breda niet meer afneemt. Daarnaast breidt Breda de ecologische verbindingszones verder uit. “De voordelen zijn groot: mensen voelen zich beter, brengen meer tijd met elkaar door en ervaren minder last van hittestress en de leefomgeving voor plant en dier wordt versterkt”, aldus de gemeente. In de wijken en dorpen komen buurtparken. “Bestaande bossen worden uitgebreid en er komen tiny forests en voedselbossen bij.” Rondom de binnenstad komen nieuwe parken, namelijk het Luciapark, Seelig en ’t Zoet. Het kazerneterrein Seelig-Zuid wordt herontwikkeld naar een openbaar stadspark: het Seelig Park. Het Seelig-plan werd ontwikkeld binnen het Europese URBACT-programma ‘Health & Greenspace’, waarin steden (onder andere Boedapest, Limerick en Messina) elkaar inspireren om, in dit geval, de plannen tot stand te brengen in een brede samenwerking tussen overheid, ondernemers, bewoners, onderwijsinstellingen en andere lokale partners.

Ook aan de bereikbaarheid wordt gewerkt. Dat gebeurt onder andere met nieuwe omleidingen en fietsroutes. Ook natuurspeelplekken, groene schoolpleinen en plukroutes maken groen voor iedereen toegankelijk.

Samenwerking

Om echt ‘een stad in een park’ te worden heeft Breda ook hulp nodig van overheden, bedrijven en bewoners. Op deze manier kan een grote stap worden gezet in het vergroenen van tuinen. Zo is in de wijk Schorsmolen slechts 4% van de tuinen groen. De gemeente informeert en stimuleert daarom partijen en bewoners om op hun eigen terrein een bijdrage te leveren. “Met hulp van de gemeente ontstaat er een community ‘Breda, een stad in een park’. Actieve bewoners en bedrijven zoeken elkaar op en stimuleren elkaar om met concrete acties en projecten voor groen invulling te geven aan de ambitie van Breda. Mensen die willen bijdragen kunnen meedoen.”

Over URBACT

URBACT is een Europees programma dat steden in Europa stimuleert samen te werken op stedelijke vraagstukken. Sinds 2002 bevordert URBACT duurzame geïntegreerde stedelijke ontwikkeling door steden in staat te stellen samen geïntegreerde oplossingen te ontwikkelen voor gemeenschappelijke stedelijke uitdagingen.

URBACT maakt het mogelijk voor steden om op Europees niveau te netwerken. Zo zo kan stedelijk beleid verbeterd worden door van elkaars ervaringen te leren, lessen te trekken en goede werkwijzen te identificeren en te delen.

Nationaal URBACT Punt

Platform31 is het Nationaal URBACT Punt (NUP) voor Nederland.

Vragen over URBACT en kansen voor jouw gemeente in aankomende calls? Neem contact op  met Martijn Kramer.

Contact

Martijn Kramer 06 83 17 14 81 LinkedIn

Ontvang nieuws van Platform31

Nieuws, publicaties en bijeenkomsten van Platform31 automatisch in jouw mailbox? Meld je dan aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in stad en regio.

Bekijk al onze nieuwsbrieven en updates

"*" geeft vereiste velden aan